Chorwacja dołącza do strefy euro. Kiedy dokładnie pożegna kunę?
Tak jak Hiszpanie na widok znalezionej w starym portfelu pesety czy Niemcy, przeglądając dawne rachunki wyrażone w markach - tak już niedługo również Chorwaci westchną na wspomnienie o dawnej walucie. Własne monety i banknoty to nie tylko środki płatnicze, ale i symbole narodowe, stąd nie trudno o nutę nostalgii.
Tak zmieniały się jednostki monetarne Chorwacji
Kuna chorwacka pojawiła się na Bałkanach w czasie II wojny światowej. Jej nazwa pochodzi od drapieżnego ssaka i powszechnego w średniowieczu handlu jego skórą. Wizerunek zwierzęcia był powielany przez stulecia - znalazł się nawet na pierwszej historycznej monecie Chorwatów, bańskim denarze.
Po zakończeniu konfliktu i wcieleniu ziem do Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii Chorwaci zaczęli posługiwać się dinarem jugosłowiańskim. Po proklamacji niezależnego państwa, środek płatniczy zamieniono na dinara chorwackiego, który stał się walutą przejściową na niecałe trzy lata.
Kuna wróciła do portfeli mieszkańców w 1994 roku i jest nim do dziś. To jednak już niedługo ma się zmienić.
Chorwacja w strefie euro - kiedy zmiana waluty?
Ponieważ Chorwacja jest popularną destynacją wakacyjną, wielu Polaków zastanawia się, czym tego lata będą mogli płacić w chorwackich sklepach i restauracjach. Premier Andrej Plenković ogłosił, że kuna chorwacka pozostanie oficjalną walutą Chorwacji do 2023 roku, jednak już 5 września tego roku kraj wejdzie w okres przejściowy, a ceny będą eksponowane zarówno w kunach, jak i euro. Jest to tradycyjna praktyka wdrożenia nowej waluty, gdy w obiegu znajdują się dwie jednostki monetarne.
Najnowsze wiadomości podają, że obecnie na rynku chorwackim obraca się kwotą 36 miliardów kun. Narodowy Bank Chorwacji zakłada, że w ciągu kolejnych dwunastu miesięcy powinny one zostać zdeponowane lub wydane. Chorwaci będą mogli wymienić swoje banknoty za darmo przez cały kolejny rok w bankach lub na poczcie.
Płatność kunami będzie obowiązywała na terenach Chorwacji cały 2022 rok, zatem w okresie wakacyjnym turyści właśnie tę walutę powinni mieć przy sobie.
Kuna chorwacka - kurs HRK
Ponieważ Chorwacja nie należy do najsilniejszych graczy gospodarczych w Europie, będąc w kantorze wielu zadaje sobie pytanie - co to za waluta HRK? Jedna kuna dzieli się 100 lip i choć jej kurs - stabilizowany przez chorwacki bank centralny - jest bardzo dynamiczny, praktycznie zawsze jest słabsza w odniesieniu do złotego. HRK w dużej mierze uzależniona jest od euro.
Pamiętaj, że obserwując aktualny kurs kuny chorwackiej i zestawienie kurs euro a kuna chorwacka odpowiednio wcześniej przed urlopem na Bałkanach, możesz zaoszczędzić na wymianie, tym samym uniknąć niepotrzebnej straty.
Jak wygląda kuna chorwacka?
Niepodległe państwo chorwackie posłużyło się nowym środkiem płatniczym, by zaakcentować swoją tożsamość narodową - aktualne banknoty chorwackie na awersie mają znane postaci Chorwacji, jak poetów (Ivan Gundulić, Ivan Mažuranić, Marko Marulić) czy polityków (Stjepan Radić, Ante Starčević).
Na rewersie z kolei znajdziemy znane obiekty turystyczne - amfiteatr w Puli, zamek w Vikovarze, centrum Dubrownika, kościół w Rijece, budynek sztabu wojskowego w Osijeku, Pałac Dioklecjana w Splicie czy katedrę w Zagrzebiu. Banknoty przypominają nieco niemieckie marki.
Natomiast chorwackie monety przedstawiają liczne dobra chorwackiej ziemi - kukurydzę, winorośl, dąb, tytoń i degenię (roślinę występującą jedynie w tym kraju) oraz zwierzęta - słowika, tuńczyka i niedźwiedzia. Największym nominałem są banknoty 500 i 1000 kun. Monety znajdziemy w nominałach 1, 2, 5, 10. 20 i 50 lip. Lipy i kuny powstają w Chorwackim Instytucie Monetarnym.
Jak będzie wyglądało chorwackie euro?
Euro, choć ma jednakową wartość dla państw całej strefy, wyglądem różni się w zależności od państwa. Na nowych monetach m.in. znajdzie się - na pamiątkę poprzedniej waluty - kuna, chorwacka szachownica, mapa, glagolica (najstarsze znane pismo słowiańskie) oraz Nikola Tesla. Na monecie 2 euro wygrawerowany zostanie napis w języku chorwackim O lijepa, o draga, o slatka slobodo, co oznacza "O piękna, o droga, o słodka wolności".
Polska a strefa euro - w ślad za Chorwatami?
Zobacz najświeższe informacje giełdowe i komentarze walutowe
Kurs EUR/PLN możesz obserwować tutaj.
Chorwacja będzie już 20 państwem, które posługuje się euro. Powraca więc pytanie: co z Polską? Decyzja o przystąpieniu do strefy nie jest dla Polaków dobrowolna, lecz obowiązkowa - tak zadeklarowaliśmy lata temu, dołączając do Unii Europejskiej.
Nie zmienia to jednak faktu, że nie każdy kraj spełnia kryterium konwergencji, czyli zasad wymaganych do zmiany waluty. Należą do nich: stabilność cen, odpowiednia sytuacja fiskalna, odpowiedni poziom kursu walutowego oraz stóp procentowych. Dane wskazują, że do niedawna Polska spełniała jedynie dwa z czterech warunków. W czasie pandemii sytuacja mogła się nawet nieco pogorszyć.
Bułgarski lew (BGN), czeska korona (CZK), rumuński lej (RON), szwedzka korona (SEK) oraz węgierski forint (HUF) to ostatnie waluty nie-EUR obowiązujące w Unii. Docelowo, każda z nich ma zostać wygaszona. Duńczycy zabezpieczyli koronę duńską w klauzuli opt-out z 1993 roku. W podobnej sytuacji był funt, którego Brytyjczycy chcieli zachować, dołączając do wspólnoty.