Przewodnik po wyborach w USA
W USA prezydenta wybiera Kolegium Elektorów na podstawie wyniku wyborów w danych stanie. Do zwycięstwa potrzeba minimum 270 głosów elektorskich. Według sondaży Joe Biden może być pewny 216 głosów, a Trump – 125. Walka będzie się toczyć o pozostałe 197 głosów.
Większe stany mają więcej głosów elektorskich, więc rozstrzygnięcia tam będą kluczowe dla ogłoszenia ogólnokrajowego wyniku. Wśród stanów bez silnej przewagi żadnego kandydata najwięcej głosów elektorskich posiadają: Teksas (38 głosów), Floryda (29), Pensylwania (20) i Ohio (18).
W 2016 r. Trump wygrał we wszystkich tych czterech stanach, ale w tym roku tylko Teksas wydaje się najbliższy wyboru kandydata Republikanów. Wydaje się więc, że wygrana Bidena w dwóch z trzech pozostałych stanów powinna przesądzić o całym wyniku wyborów.
Godziny ogłoszenia wyniku w wybranych stanach (czas Środkowoeuropejski = czas Wschodnioamerykański + 6h)
Stan Liczba głosów Godzina ogłoszenia zwycięzcy w 2016 r. (CET)
Pensylwania 20 7:35
Ohio 18 4:21
Floryda 29 4:53
Teksas 38 4:53
Ogólnie godzina ogłoszenia wyniku wyborów jest mocno uzależniona od tego, jak zacięty będzie wyścig. Według średniej sondaży Biden prowadzi siedmioma punktami nad Trumpem, co przy potwierdzeniu w oficjalnych wynikach pozwoliłoby ogłosić zwycięzcę relatywnie wcześnie (przed 5:00 rano w środę). Jednak przewaga Bidena nie jest duża, biorąc pod uwagę statystyczne odchylenia i nieduże różnice (<2 pkt proc.) w poparciu dla kandydatów w nierozstrzygniętych stanach. W konsekwencji wynik tegorocznych wyborów może być ogłaszany w późniejszej godzinie.
Rys. 1 Średni wynik sondażowy Trump vs Biden; Źródło: RealClearPolitics, stan an 2 XI
Rys. 2. Przewidywania podziału głosów elektorskich; Źródło: RealClearPolitics, stan an 2 XI
Za opóźnieniem ogłoszenia wyniku przemawia też większy niż kiedykolwiek w historii udział głosów przesłanych drogą listowną. Do komisji wyborczych wpłynęło już prawie 60 mln listownych głosów, do których dochodzi już 34 mln głosów złożonych w lokalach wyborczych przed 3 listopada. Łączna liczba głosów stanowi 68 proc. wszystkich głosów oddanych w 2016 r. Cztery lata temu tylko 25 proc. wszystkich głosów (34,5 mln) było oddanych drogą listowną.
Większość stanów dopuszcza procesowanie głosów listownych z wyprzedzeniem, co eliminuje potencjał do opóźnień w ogłoszeniu rezultatu. Jednak niektóre (np. Michigan) pozwalają tylko przygotować karty do głosowania przed dniem wyborów, ale bez rozpoczęcia liczenia do czasu zamknięcia lokali wyborczych. Szczególnymi przypadkami są Pensylwania i Karolina Północna, gdzie listy mogą spływać do trzech dni po wyborach, o ile stempel wskazuje na wysłanie najpóźniej 3 listopada. W przypadku Karoliny Północnej Sąd Najwyższy rozpatruje wniosek o wydłużenie terminu do 9 dni. KP ma 15 głosów elektorskich.
Do tego dochodzi silna dysproporcja w głosach oddanych listownie na korzyść wyborców Demokratów (2:1). W rezultacie „czerwone” (tj. zwykle kontrolowane przez Republikanów) stany, jak Floryda, gdzie głosy listowne są liczone z wyprzedzeniem, mogą wstępnie wyglądać na bardzo „niebieskie”. Z kolei Michigan czy Pensylwania na postawie głosów liczonych z urn wyborczych mogą wskazać na mocniejsza przewagę Trumpa. Z tego też powodu podawane wcześnie exit poll mogą niekiedy być mylące, gdyż nie obejmą głosujących listownie.
Przy niewielkiej różnicy w głosach możliwe jest zgłoszenie wniosku o ponowne przeliczenie. Niektóre stany dopuszczają automatyczny wniosek o przeliczenie, jeśli np. różnica była mniejsza niż 0,5 proc. lub 2 tys. głosów. To może oznacza opóźnienie w ogłoszeniu wyniku o kilka dni (dłużej w przypadku ręcznego powtórnego przeliczenia).
Dla oceny wyniku wyborów istotny jest też rezultat wyborów uzupełniających do Senatu. Pod reelekcję podlegają 34 miejsca w 100-osobowej izbie, gdzie aktualnie Republikanie posiadają 53 miejsca. Pod reelekcje poddane są 23 miejsca Republikanów i 12 Demokratów. Republikanie mogą być pewni 8 miejsc, a Demokraci – 5; 9 jest nierozstrzygniętych. By przejąć kontrolę w Senacie Demokraci potrzebują co najmniej pięciu miejsc po swojej stornie miejsca i wygranej w wyścigu prezydenckim – w przypadku podziału głosów 50:50 decydujące zdanie należy do wiceprezydenta USA.
Rynki z zadowoleniem przyjmą każdy rezultat, który zakończy okres niepewności. Do tego potrzebna jest wyraźna przewaga jednego kandydata nad drugim, która usunie ryzyko kontestowania wyniku, wnioskowania o ponowne przeliczenie, a nawet oddania rozstrzygnięcia pod wyrok Sądu Najwyższego. Jeśli taki scenariusz miałby nastąpić, będzie to negatywny sygnał dla rynków z przeceną rynku akcji i ucieczką kapitału w bezpieczne przystanie – głównie JPY, a w mniejszym stopniu w USD.
Spośród wszystkich kombinacji wyniku wyborów, najmniej prawdopodobne jest przejęcie przez Demokratów kontroli w Senacie przy wygranej Trumpa – trudno sobie wyobrazić silne przetasowania poparcia w stanach, gdzie odbywa się reelekcja do Senatu, bez podobnych trendów w reszcie kraju. Jeśli Demokraci zdobyliby kontrolę w Senacie, to razem z wejściem do Białego Domu. Tzw. „błękitna fala” będzie odbierana jako znak przyspieszenia prac nad hojnym pakietem fiskalnym. Choć program Bidena przewiduje wyższe podatki dla przedsiębiorstw, stymulacja fiskalna może krótkoterminowo być istotniejsza dla kierunku rynku akcji (w górę). Risk-on (m.in. na oczekiwaniach łagodniejszej polityki zagranicznej) oraz wizja rosnącego zadłużenia USA będą negatywne dla USD.
Biden w Białym Domu, ale Senat pod kontrolą Republikanów zwiastuje zgrzyty w realizacji jakiejkolwiek polityki. Brak podwyżek podatków może cieszyć Wall Street w dłuższym horyzoncie, ale wstępny rajd ulgi szybko będzie przykryty rozczarowaniem w związku z perspektywą skromniejszego pakietu fiskalnego. Apetyt na ryzyko może szybko przygasnąć, oddając wodze innym czynnikom ryzyka (np. druga fala pandemii). USD wstępnie zaliczy dołek, ale finalnie powinien być mocniejszy.
Status quo - wygrana Trumpa i Senat dla Republikanów – oznacza utrzymanie dotychczasowego kursu, a z perspektywy USD przede wszystkim usunięcie negatywnej premii za ryzyko z ostatnich tygodni. Jest to wynik jednoznacznie pozytywny dla dolara. Dla rynku akcji kombinacja usunięcia ryzyka kontestowanych wyborów, niższych podatków i przeciągania impasu w negocjacjach fiskalnych może okazać się netto pozytywna. Trump już obiecał duży pakiet fiskalny i Senat prędzej zgodzi się na jego projekt niż gdyby miał mieć przedstawioną ustawę od administracji Bidena.
Czytaj więcej na...
Niniejsza publikacja została przygotowany przez Dom Maklerski TMS Brokers S.A. (“TMS Brokers”) z siedzibą w Warszawie, ul. Złota 59 00-120 Warszawa, wpisaną do rejestru przedsiębiorców przez Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie XII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS 0000204776, NIP 526.27.59.131, kapitał w wysokości 3,537,560 PLN, w całości wpłacony, działający zgodnie z ustawą z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, wyłącznie na potrzeby klientów OANDA TMS Brokers.
TMS Brokers podlega nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego na podstawie zezwolenia z dnia 26 kwietnia 2004 r. (KPWiG-4021-54-1/2004)
Niniejsza publikacja jest publikacją handlową w rozumieniu art. 36 ust. 2 Rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2017/565 z dnia 25 kwietnia 2016 r. uzupełniającego dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE w odniesieniu do wymogów organizacyjnych i warunków prowadzenia działalności przez firmy inwestycyjne oraz pojęć zdefiniowanych na potrzeby tej dyrektywy.
Odbiorcy, tej publikacji przed podjęciem jakiekolwiek decyzji inwestycyjnej na podstawie niniejszej publikacji powinni zasięgnąć opinii doradcy finansowego.
TMS Brokers przy sporządzaniu niniejszej publikacji nie uwzględniał indywidualnych potrzeb i sytuacji danego inwestora. Inwestycje oraz usługi przedstawione lub zawarte w niniejszym dokumencie mogą nie być dla konkretnego inwestora odpowiednie, dlatego w razie wątpliwości dotyczących takich inwestycji, bądź usług inwestycyjnych zaleca się konsultację z niezależnym doradcą inwestycyjnym
Odbiorca niniejszego raportu musi dokonać własnej oceny, czy inwestycja w jakikolwiek instrument, do którego niniejsza publikacja się odnosi jest dla niego odpowiednia w oparciu o korzyści i ryzyka w nim zawarte biorąc pod uwagę jego własną strategię oraz sytuację prawną i finansową.
Żadna z informacji przedstawionych w niniejszej publikacji nie stanowi porady inwestycyjnej, prawnej, księgowej czy podatkowej lub oświadczenia, że jakakolwiek strategia inwestycyjna jest adekwatna lub odpowiednia z względu na indywidualne okoliczności dotyczące odbiorcy, jak również nie stanowi w żaden inny sposób osobistej rekomendacji. TMS Brokers nie świadczy usług doradztwa podatkowego związanych z inwestowaniem w instrumenty finansowe i zaleca skontaktowanie się z niezależnym doradcą podatkowym.
Niniejsza publikacja ma jedynie informacyjny charakter i:
(i) nie stanowi ani nie tworzy części oferty sprzedaży, subskrypcji lub zaproszenia do nabycia lub subskrypcji jakichkolwiek instrumentów finansowych,
(ii) nie ma na celu oferowania nabycia lub zapisu ani nakłaniania do nabycia lub zapisu na jakiekolwiek instrumenty finansowe
(iii) nie stanowi reklamy jakichkolwiek instrumentów finansowych
Niniejsza publikacja została sporządzona z zachowaniem należytej staranności, rzetelności oraz zasad obiektywizmu w oparciu o ogólnodostępne informacje. Informacje i opinie zawarte w niniejszym dokumencie zostały zebrane lub opracowane przez TMS Brokers w oparciu o źródła uznawane za wiarygodne, jednakże TMS Brokers oraz podmioty z nim powiązane nie ponoszą odpowiedzialności za wszelkie niedokładności lub pominięcia. Niniejszy dokument wyraża wiedzę oraz poglądy jego autorów, według stanu na dzień sporządzenia.
Wyniki osiągnięte w przeszłości nie powinny być traktowane jako wskazanie, czy gwarancja przyszłych wyników. TMS Brokers nie ponosi odpowiedzialności za decyzje inwestycyjne podjęte na podstawie niniejszej publikacji ani za szkody poniesione w wyniku decyzji inwestycyjnych na podstawie niniejszej publikacji.
Data na pierwszej stronie niniejszej publikacji jest datą sporządzenia i jej opublikowania.
Kontrakty CFD są złożonymi instrumentami i wiążą się z dużym ryzykiem szybkiej utraty środków pieniężnych z powodu dźwigni finansowej. 76% rachunków inwestorów detalicznych odnotowuje straty w wyniku handlu kontraktami CFD u niniejszego dostawcy. Zastanów się, czy rozumiesz, jak działają kontrakty CFD, i czy możesz pozwolić sobie na wysokie ryzyko utraty pieniędzy.
Szczegółowe informacje dotyczące TMS Brokers, zasad sporządzania i rozpowszechniania rekomendacji, źródeł informacji, określenia odbiorców rekomendacji, terminologii fachowej, konfliktów interesów, jak również częstotliwości wydawania i ważności rekomendacji, wskazane zostały na stronach internetowych www.tms.pl w części https://www.tms.pl/zastrzezenia-prawne
Konrad Białas
Główny Ekonomista
