Polska: Konsekwencje zmian w systemie emerytalnym

Opinie   •   10-09-2013 10:58
Zapowiedziane przez Radę Ministrów zmiany w systemie emerytalnym oprócz implikacji długoterminowych takich jak przyszłe emerytury, wpływają również na bieżącą sytuację finansową sektora publicznego, notowania papierów wartościowych, siłę złotego i średnioterminowe perspektywy gospodarcze.
Rentowności obligacji 10-letnich <span> Źródło: Bloomberg<span>

Polityczny cykl koniunkturalny

W zaproponowanym przez rząd rozwiązaniu część wynagrodzenia trafiająca do II filaru będzie wynosić 2,92 proc., natomiast pozostałe z 19,52 będzie transferowane do I filaru. Najbardziej kontrowersyjną częścią tych zmian jest jednak oddanie przez Otwarte Fundusze Emerytalne 51,5 proc. swoich aktywów nie-akcyjnych do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, których gros stanowią obligacje skarbowe. Ich umorzenie zmniejszy wskaźnik długu do PKB o ok. 8 proc. co jest jedyną zaletą tego manewru. Dzięki temu rząd umożliwi sobie przestrzeń do bardziej ekspansywnej polityki fiskalnej w latach wyborczych 2014 (wybory do samorządów i Parlamentu Europejskiego) i w 2015 (parlamentarne i prezydenckie), co pokrywa się w pewnym stopniu z teorią politycznego cyklu koniunkturalnego. Teoria ta zakłada, że przed wyborami rząd stara się napędzić koniunkturę, aby zwiększyć zadowolenie społeczeństwa. Nowelizację budżetu umożliwia zawieszenie sankcji nakładanych na budżet po przekroczeniu pierwszego progu ostrożnościowego (50 proc. długu do PKB). Mniejsza skłonność do powściągliwej polityki fiskalnej wraz z napływem środków z nowej perspektywy finansowej Unii Europejskiej i planowanym odblokowaniem przez Ministerstwo Finansów limitów inwestycyjnych dla samorządów powinna przyczynić się do wzrostu kontrybucji sektora publicznego we wzroście PKB w następnym roku.

Fitch upomina

Niestety zawieszenie progu ostrożnościowego niesie za sobą negatywne konsekwencje takie jak np. obniżka perspektywy dla naszego długu. W sierpniu agencja ratingowa Fitch postanowiła zmienić ją z pozytywnej na stabilną i potwierdziła ratingi na poziomie A dla długu denominowanego w złotych i A- dla długu emitowanego w walutach obcych. Decyzja ta jest jedynie ostrzeżeniem, a dalsza kreatywna księgowość ze strony władz fiskalnych spotka się ze stratą zaufania do rządu (wynikiem tego będą wzrosty rentowności obligacji skarbowych i/lub obniżka ratingu).

Długi koniec krzywej rentowności pod większym wpływem zagranicy

Inną negatywną konsekwencją jest wzrost uzależnienia notowań obligacji od inwestorów zagranicznych. Planowane umorzenie obligacji utrzymywanych w portfelach OFE zmieni strukturę podmiotową zadłużenia. Obecnie wartość papierów skarbowych należących do OFE to 120 mld zł, co stanowi 21,1 proc. całości, natomiast analogiczny odsetek dla inwestorów zagranicznych równy jest 35,5 proc. Umorzenie części aktywów należących do OFE sprawi, że udział zagranicy wzrośnie o 10 pp. Już teraz inwestorzy zagraniczni stanowią największa część w strukturze posiadaczy rynkowych papierów skarbowych emitowanych na rynku krajowym. Wzrost ich zaangażowania oznacza większą podatność systemu finansowego na szoki. Obecne problemy budżetu były sygnalizowane od dawna, dlatego reakcja na jego nowelizację oraz demontaż kapitałowego systemu emerytalnego nie była gwałtowna. Obserwowany w ostatnim czasie spadek cen papierów skarbowych to pokłosie czynników egzogenicznych, czyli głównie perspektywy ograniczania QE3, która w skali globalnej powoduje odpływ kapitału z rynku długu.

Plany opozycji

Stabilności na polskim rynku finansowym nie pomagają również zapowiedzi prezesa głównej partii opozycyjnej, która w różnych sondażach ma przewagę ok. 10 pp. nad partią rządzącą. Zapowiedzi te dotyczyły podatku giełdowego, którym miałyby być obciążone wszystkie transakcje oraz 39 proc. stawki podatkowej dla osób fizycznych. Wyraźne prowadzenie w sondażach sprawia, że z czasem czynniki polityczne będą odgrywać coraz większe znaczenie a ich wpływ będzie wypadkową proponowanych polityk.

Perspektywy dla złotego

Opisane powyżej czynniki w znacznym stopni osłabiają potencjał wzrostów indeksów WIG i WIG20, które historycznie stanowią dobre wsparcie dla złotego. Spadek siły relatywnej GPW stanowi argument za deprecjacją złotego, która w połączeniu z pogorszeniem się sytuacji na rynku długu może doprowadzić do zmniejszenia się rezerw dewizowych i w konsekwencji do pogorszenia się wskaźników międzynarodowej płynności, które są ważnym czynnikiem przy ocenie fundamentów danej gospodarki.

Zastrzeżenia prawne

Niniejsza publikacja została przygotowany przez Dom Maklerski TMS Brokers S.A. (“TMS Brokers”) z siedzibą w Warszawie, ul. Złota 59 00-120 Warszawa, wpisaną do rejestru przedsiębiorców przez Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie XII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS 0000204776, NIP 526.27.59.131, kapitał w wysokości 3,537,560 PLN, w całości wpłacony, działający zgodnie z ustawą z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, wyłącznie na potrzeby klientów OANDA TMS Brokers.

TMS Brokers podlega nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego na podstawie zezwolenia z dnia 26 kwietnia 2004 r. (KPWiG-4021-54-1/2004)

Niniejsza publikacja jest publikacją handlową w rozumieniu art. 36 ust. 2 Rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2017/565 z dnia 25 kwietnia 2016 r. uzupełniającego dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE w odniesieniu do wymogów organizacyjnych i warunków prowadzenia działalności przez firmy inwestycyjne oraz pojęć zdefiniowanych na potrzeby tej dyrektywy.

Odbiorcy, tej publikacji przed podjęciem jakiekolwiek decyzji inwestycyjnej na podstawie niniejszej publikacji powinni zasięgnąć opinii doradcy finansowego.

TMS Brokers przy sporządzaniu niniejszej publikacji nie uwzględniał indywidualnych potrzeb i sytuacji danego inwestora. Inwestycje oraz usługi przedstawione lub zawarte w niniejszym dokumencie mogą nie być dla konkretnego inwestora odpowiednie, dlatego w razie wątpliwości dotyczących takich inwestycji, bądź usług inwestycyjnych zaleca się konsultację z niezależnym doradcą inwestycyjnym

Odbiorca niniejszego raportu musi dokonać własnej oceny, czy inwestycja w jakikolwiek instrument, do którego niniejsza publikacja się odnosi jest dla niego odpowiednia w oparciu o korzyści i ryzyka w nim zawarte biorąc pod uwagę jego własną strategię oraz sytuację prawną i finansową.

Żadna z informacji przedstawionych w niniejszej publikacji nie stanowi porady inwestycyjnej, prawnej, księgowej czy podatkowej lub oświadczenia, że jakakolwiek strategia inwestycyjna jest adekwatna lub odpowiednia z względu na indywidualne okoliczności dotyczące odbiorcy, jak również nie stanowi w żaden inny sposób osobistej rekomendacji. TMS Brokers nie świadczy usług doradztwa podatkowego związanych z inwestowaniem w instrumenty finansowe i zaleca skontaktowanie się z niezależnym doradcą podatkowym.

Niniejsza publikacja ma jedynie informacyjny charakter i:

(i) nie stanowi ani nie tworzy części oferty sprzedaży, subskrypcji lub zaproszenia do nabycia lub subskrypcji jakichkolwiek instrumentów finansowych,

(ii) nie ma na celu oferowania nabycia lub zapisu ani nakłaniania do nabycia lub zapisu na jakiekolwiek instrumenty finansowe

(iii) nie stanowi reklamy jakichkolwiek instrumentów finansowych

Niniejsza publikacja została sporządzona z zachowaniem należytej staranności, rzetelności oraz zasad obiektywizmu w oparciu o ogólnodostępne informacje. Informacje i opinie zawarte w niniejszym dokumencie zostały zebrane lub opracowane przez TMS Brokers w oparciu o źródła uznawane za wiarygodne, jednakże TMS Brokers oraz podmioty z nim powiązane nie ponoszą odpowiedzialności za wszelkie niedokładności lub pominięcia. Niniejszy dokument wyraża wiedzę oraz poglądy jego autorów, według stanu na dzień sporządzenia.

Wyniki osiągnięte w przeszłości nie powinny być traktowane jako wskazanie, czy gwarancja przyszłych wyników. TMS Brokers nie ponosi odpowiedzialności za decyzje inwestycyjne podjęte na podstawie niniejszej publikacji ani za szkody poniesione w wyniku decyzji inwestycyjnych na podstawie niniejszej publikacji.

Data na pierwszej stronie niniejszej publikacji jest datą sporządzenia i jej opublikowania.

Kontrakty CFD są złożonymi instrumentami i wiążą się z dużym ryzykiem szybkiej utraty środków pieniężnych z powodu dźwigni finansowej. 76% rachunków inwestorów detalicznych odnotowuje straty w wyniku handlu kontraktami CFD u niniejszego dostawcy. Zastanów się, czy rozumiesz, jak działają kontrakty CFD, i czy możesz pozwolić sobie na wysokie ryzyko utraty pieniędzy.

Szczegółowe informacje dotyczące TMS Brokers, zasad sporządzania i rozpowszechniania rekomendacji, źródeł informacji, określenia odbiorców rekomendacji, terminologii fachowej, konfliktów interesów, jak również częstotliwości wydawania i ważności rekomendacji, wskazane zostały na stronach internetowych www.tms.pl w części https://www.tms.pl/zastrzezenia-prawne


Kontrakty na różnicę są złożonymi instrumentami i wiążą się z dużym ryzykiem szybkiej utraty środków pieniężnych z powodu dźwigni finansowej.
76% rachunków inwestorów detalicznych odnotowuje straty w wyniku handlu kontraktami na różnicę u niniejszego dostawcy.
Zastanów się, czy rozumiesz, jak działają kontrakty na różnicę, i czy możesz pozwolić sobie na wysokie ryzyko utraty pieniędzy.
Kontrakty na różnicę są złożonymi instrumentami i wiążą się z dużym ryzykiem szybkiej utraty środków pieniężnych z powodu dźwigni finansowej.
76% rachunków inwestorów detalicznych odnotowuje straty
w wyniku handlu kontraktami na różnicę u niniejszego dostawcy. Zastanów się, czy rozumiesz, jak działają kontrakty na różnicę, i czy możesz pozwolić sobie na wysokie ryzyko utraty pieniędzy.