Złoty vs orzeczenie TSUE – czego się spodziewać?
TSUE ma odpowiedzieć na 5 pytań prejudacyjnych wystosowanych przez Sąd Okręgowy w Gdańsku w grudniu 2019 r. jako dopełnienie orzeczenia TSUE z października 2019 r. Jutrzejsze orzeczenie może stać się szablonem dla orzecznictwa krajowych sądów pod kątem:
- stwierdzania nieuczciwości całości lub części umowy kredytowej i nakazania zmian w umowie,
- stwierdzania nieważności umowy kredytowej,
- terminu, od którego należy liczyć bieg przedawnienia roszczeń,
- wynagrodzenia dla banków za korzystanie z kapitału.
W zależności od orzeczenia TSUE i późniejszego orzeczenia Sądu Najwyższego (posiedzenie 11 maja) koszty dla banków mogą sięgać od 34,5 mld zł do 234 mld zł (szacunki KNF).
Z punktu widzenia rynku walutowego istotna jest kwestia stwierdzenia nieważności umowy kredytowej lub usunięcie z niej elementu dotyczącego ryzyka walutowego (odniesienia do kursu CHF/PLN). Będzie to oznaczać, że banki utracą ekspozycję na ryzyko walutowe, a zatem zbędne staną się posiadane transakcje zabezpieczające przed tym ryzykiem (FX Swap). Konieczność ich domknięcia oznacza dodatkowy popyt na walutę obcą (CHF) finansowany sprzedażą złotego. Niesterylizowana aktywność banków oznacza osłabienie złotego (wzrost CHF/PLN, ale też wszystkich innych par XXX/PLN, przy pozostałych czynnikach niezmienionych).
Interpretacja orzeczeń TSUE i SN będzie się sprowadzać w zasadzie do dwóch scenariuszy. W pierwszym, im bardziej orzecznictwo będzie korzystne dla kredytobiorców i im większe są szanse na unieważnienie umowy kredytowej, tym większa będzie skłonność kredytobiorców do zaskarżania umów i większa presja na banki do zamykania pozycji zabezpieczających. Ten scenariusz rodzi największe ryzyko negatywnej reakcji złotego.
Jeśli orzecznictwo będzie zmierzać w kierunku scenariusza zbliżonego do propozycji szefa KNF ws. ugody (konwersja kredytu na złotowy i potraktowanie go tak, jakby od początku był złotowy i oprocentowany według stawki WIBOR + marża), wówczas jest bardziej prawdopodobne, że do procesu włączy się Narodowy Bank Polski i udostępni swoje rezerwy walutowe pod rozliczenia transakcji zabezpieczających przez banki. Taki model został zastosowany na Węgrzech w 2014 r. i był niemal neutralny dla kursu forinta.
Naturalnie banki nie rzucą się do domykania transakcji zabezpieczających od razu po publikacji orzeczenia. Zabezpieczenia są powiązane z umowami kredytowymi, które wpierw muszą być zgłoszone do sądu, gdzie poczekają na wyrok lub staną się przedmiotem dyskutowanych ugód między bankami a kredytobiorcami. Co jednak banki mogą zrobić już teraz (i robią od pewnego czasu), to zabezpieczać się przed niekorzystną zmianą kursu złotego, która podnosiłaby koszt rozliczenia FX Swap. Nowe zabezpieczenie przed wzrostem kursu CHF/PLN oznacza dodatkową podaż złotego (kupno CHF/sprzedaż PLN).
W odniesieniu do orzeczenia spodziewalibyśmy się aktywności ze strony dwóch grup uczestników. Pierwszą będą banki zabezpieczające ryzyko kursowe. Drugą jest kapitał spekulacyjny liczący na działalność pierwszej grupy. Im bardziej prawdopodobne będzie włączenie się NBP w proces konwersji kredytów (i rozliczania FX Swap), tym szybciej kapitał spekulacyjny będzie realizował zyski z pozycji i tym szybciej osłabienie złotego będzie wygaszone.
Timing jest tutaj najtrudniej do określenia zarówno od strony reakcji NBP (nawet poprzez interwencje stabilizujące kurs złotego), jak również rozciągnięcie okresu niepewności do 11 maja i orzeczenia SN. Skala potencjalnej przeceny jest uzależniona od płynności rynku z jedynym istotnym punktem odniesienia w szczytach z marca (EUR/PLN 4,6750, USD/PLN 3,9820, CHF/PLN 4,2280).
Niemniej jednak reakcja złotego będzie oderwana od solidnych fundamentów makro i poprawiającej się sytuacji zdrowotnej w kraju. Tło nie przemawia za trwałym utrzymywaniem się słabości i złotego. Spodziewany się, że po okresie krótkoterminowych perturbacji złoty będzie kusił atrakcyjną wyceną, co przyspieszy jego odbicie.
Czytaj więcej na...
Niniejsza publikacja została przygotowany przez Dom Maklerski TMS Brokers S.A. (“TMS Brokers”) z siedzibą w Warszawie, ul. Złota 59 00-120 Warszawa, wpisaną do rejestru przedsiębiorców przez Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie XII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS 0000204776, NIP 526.27.59.131, kapitał w wysokości 3,537,560 PLN, w całości wpłacony, działający zgodnie z ustawą z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, wyłącznie na potrzeby klientów OANDA TMS Brokers.
TMS Brokers podlega nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego na podstawie zezwolenia z dnia 26 kwietnia 2004 r. (KPWiG-4021-54-1/2004)
Niniejsza publikacja jest publikacją handlową w rozumieniu art. 36 ust. 2 Rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2017/565 z dnia 25 kwietnia 2016 r. uzupełniającego dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE w odniesieniu do wymogów organizacyjnych i warunków prowadzenia działalności przez firmy inwestycyjne oraz pojęć zdefiniowanych na potrzeby tej dyrektywy.
Odbiorcy, tej publikacji przed podjęciem jakiekolwiek decyzji inwestycyjnej na podstawie niniejszej publikacji powinni zasięgnąć opinii doradcy finansowego.
TMS Brokers przy sporządzaniu niniejszej publikacji nie uwzględniał indywidualnych potrzeb i sytuacji danego inwestora. Inwestycje oraz usługi przedstawione lub zawarte w niniejszym dokumencie mogą nie być dla konkretnego inwestora odpowiednie, dlatego w razie wątpliwości dotyczących takich inwestycji, bądź usług inwestycyjnych zaleca się konsultację z niezależnym doradcą inwestycyjnym
Odbiorca niniejszego raportu musi dokonać własnej oceny, czy inwestycja w jakikolwiek instrument, do którego niniejsza publikacja się odnosi jest dla niego odpowiednia w oparciu o korzyści i ryzyka w nim zawarte biorąc pod uwagę jego własną strategię oraz sytuację prawną i finansową.
Żadna z informacji przedstawionych w niniejszej publikacji nie stanowi porady inwestycyjnej, prawnej, księgowej czy podatkowej lub oświadczenia, że jakakolwiek strategia inwestycyjna jest adekwatna lub odpowiednia z względu na indywidualne okoliczności dotyczące odbiorcy, jak również nie stanowi w żaden inny sposób osobistej rekomendacji. TMS Brokers nie świadczy usług doradztwa podatkowego związanych z inwestowaniem w instrumenty finansowe i zaleca skontaktowanie się z niezależnym doradcą podatkowym.
Niniejsza publikacja ma jedynie informacyjny charakter i:
(i) nie stanowi ani nie tworzy części oferty sprzedaży, subskrypcji lub zaproszenia do nabycia lub subskrypcji jakichkolwiek instrumentów finansowych,
(ii) nie ma na celu oferowania nabycia lub zapisu ani nakłaniania do nabycia lub zapisu na jakiekolwiek instrumenty finansowe
(iii) nie stanowi reklamy jakichkolwiek instrumentów finansowych
Niniejsza publikacja została sporządzona z zachowaniem należytej staranności, rzetelności oraz zasad obiektywizmu w oparciu o ogólnodostępne informacje. Informacje i opinie zawarte w niniejszym dokumencie zostały zebrane lub opracowane przez TMS Brokers w oparciu o źródła uznawane za wiarygodne, jednakże TMS Brokers oraz podmioty z nim powiązane nie ponoszą odpowiedzialności za wszelkie niedokładności lub pominięcia. Niniejszy dokument wyraża wiedzę oraz poglądy jego autorów, według stanu na dzień sporządzenia.
Wyniki osiągnięte w przeszłości nie powinny być traktowane jako wskazanie, czy gwarancja przyszłych wyników. TMS Brokers nie ponosi odpowiedzialności za decyzje inwestycyjne podjęte na podstawie niniejszej publikacji ani za szkody poniesione w wyniku decyzji inwestycyjnych na podstawie niniejszej publikacji.
Data na pierwszej stronie niniejszej publikacji jest datą sporządzenia i jej opublikowania.
Kontrakty CFD są złożonymi instrumentami i wiążą się z dużym ryzykiem szybkiej utraty środków pieniężnych z powodu dźwigni finansowej. 76% rachunków inwestorów detalicznych odnotowuje straty w wyniku handlu kontraktami CFD u niniejszego dostawcy. Zastanów się, czy rozumiesz, jak działają kontrakty CFD, i czy możesz pozwolić sobie na wysokie ryzyko utraty pieniędzy.
Szczegółowe informacje dotyczące TMS Brokers, zasad sporządzania i rozpowszechniania rekomendacji, źródeł informacji, określenia odbiorców rekomendacji, terminologii fachowej, konfliktów interesów, jak również częstotliwości wydawania i ważności rekomendacji, wskazane zostały na stronach internetowych www.tms.pl w części https://www.tms.pl/zastrzezenia-prawne
Konrad Białas
Główny Ekonomista
