Wzrosły wskaźniki prognoz popytu, zamówień i produkcji na III kwartał 2013 - raport NBP 15-07-2013 10:59

"W II kw. br. można było zauważyć słabe symptomy poprawy popytu. Zaobserwowano zarówno wzrost stopnia wykorzystania mocy produkcyjnych, jak i obniżenie bariery popytowej. Mimo poprawy, znalezienie odbiorcy na oferowane produkty i usługi w dalszym ciągu pozostało najpoważniejszym problemem dla ankietowanych przedsiębiorstw. Najwięcej takich trudności zgłaszają, tak jak w poprzednich kwartałach, firmy budowlane. O problemach informują też przedsiębiorstwa handlowe, które borykają się ze zbyt dużymi zapasami towarów. Podwyższony poziom zapasów dotyka w dalszym ciągu przede wszystkim podmioty handlujące wyłącznie na rynku krajowym" - napisano w raporcie NBP "Informacja o kondycji sektora przedsiębiorstw ze szczególnym uwzględnieniem stanu koniunktury w II kw. 2013 oraz prognoz koniunktury na III kw. 2013 roku".

"W III kw. br. można oczekiwać wzrostu popytu i zwiększenia liczby nowych zamówień. I choć przedsiębiorstwa nie są jeszcze przekonane o trwałości tej poprawy, wskazując na czynniki sezonowe, niemniej zwiększył się również odsetek firm, które planują wzrost produkcji" - dodano.

KURS WALUTOWY, EKSPORT I IMPORT

Z raportu NBP wynika, że konkurencyjność cenowa sprzedaży zagranicznej rozliczanej w euro i dolarze wzrosła, a bariera kursu znajduje się na najniższym w historii badania poziomie. Sytuacja eksporterów, szczególnie wyspecjalizowanych, na tle próby jest dobra, ale formułowane przez eksporterów prognozy - choć relatywnie stabilne - wykazują od 2011 roku powolną tendencję spadkową.

"Kolejny kwartał z rzędu sprzedaż na rynkach zagranicznych zapewniała przedsiębiorstwom wyższą rentowność i większą dynamikę przychodów niż sprzedaż krajowa, co obserwowano w postaci wyższych marż, poprawy opłacalności eksportu oraz wyższego stopnia wykorzystania mocy produkcyjnych w grupie eksporterów. Przełożyło się to na dalszy wzrost udziału eksportu w sprzedaży sektora przedsiębiorstw" - napisano.

"Również po raz kolejny firmy sprzedające na rynkach międzynarodowych bardziej optymistycznie oceniały swoją kondycję ekonomiczną niż przedsiębiorstwa handlujące wyłącznie w kraju" - dodano.

"W opinii eksporterów popyt na ich produkty i usługi w III kw. wyraźnie wzrośnie, a ich sytuacja powinna się nieznacznie poprawić, jednak sama sprzedaż zagraniczna może rosnąć nieco wolniej niż przed kwartałem" - głosi raport NBP.

GRUPA NIEEKSPORTERÓW

NBP podaje, że w świetle prognoz firm sprzedających swoje produkty wyłącznie w kraju zapotrzebowanie na ich produkty i usługi może zwiększyć się nieznacznie, zaś ich kondycja powinna poprawić się istotnie.

"Warto tutaj zauważyć, że w grupie nieeksporterów znajdują się m.in. firmy z branży energetycznej, jak też z sekcji +Dostawa wody i gospodarowanie odpadami+, gdzie sytuacja i jej perspektywy oceniane są optymistycznie, co wynika z silnej pozycji rynkowej obu tych branż, pozwalającej na stabilizację sprzedaży i utrzymanie relatywnie wysokiej rentowności" - napisano.

ZATRUDNIENIE

Z badania NBP wynika, że prognozy zatrudnienia na III kwartał 2013 roku poprawiły się w relacji do poprzedniego kwartału oraz pozostają nieznacznie słabsze niż w analogicznym okresie poprzedniego roku. Poprawa wskaźnika zatrudnienia nastąpiła w większości analizowanych grup.

"Widać niewielkie symptomy poprawy na rynku pracy. Skala planowanych przyjęć nowych pracowników w III kw. br. nadal jednak nie będzie duża - odsetek firm, które zamierzają zwiększyć zatrudnienie jest zbliżony do odsetka przedsiębiorstw planujących zredukować liczbę pracowników. Najwięcej optymizmu w prognozach zatrudnienia deklaruje przemysł oraz firmy z udziałem kapitału zagranicznego. W dalszym ciągu największe redukcje etatów zamierzają firmy budowlane" - napisano.

WYNAGRODZENIA

Z raportu NBP wynika, że wzrost płac będzie miał w III kwartale 2013 roku zbliżony zasięg co w II kwartale (uwzględniając efekty sezonowe), co oznacza, że będzie się kształtować nadal wyraźnie poniżej średniej dla lat 2005 - 2013.

"Średnia wysokość planowanych podwyżek wynagrodzeń będzie nieco wyższa niż w poprzednim kwartale oraz niższa niż rok wcześniej. Relacja pomiędzy wzrostem płac i wzrostem wydajności pracy w II kw. 2013 r. uległa poprawie i nadal zdecydowanie więcej przedsiębiorstw deklaruje szybciej rosnącą wydajność niż wynagrodzenia. Presja płacowa utrzymuje się na niskim poziomie - jedynie ok. 4 proc. przedsiębiorstw rejestruje obecnie wzrost nacisków płacowych" - napisano.

INWESTYCJE

Według raportu NBP w III kwartale w dalszym ciągu obniżał się będzie odsetek firm planujących rozpoczęcie inwestycji, zwiększyć się tym samym może udział przedsiębiorstw zdecydowanych wydać na cele rozwojowe mniejszą kwotę niż w analogicznym okresie ubiegłego roku.

"Takie tendencje utrzymały się w większości analizowanych branż i klas w próbie, ale co istotne, nie dotknęły grupy największych podmiotów w próbie (2000+), a także energetyki oraz zbiorowości eksporterów, gdzie obserwowany był dalszy wzrost zainteresowania nowymi projektami inwestycyjnymi. Ze względu na wysoką koncentrację wydatków inwestycyjnych, ożywienie aktywności w wymienionych klasach powinno w dużej mierze złagodzić spadek nakładów deklarowany przez pozostałe podmioty w próbie" - napisano.

"Przedłużający się okres obniżonej aktywności inwestycyjnej budzić może obawy o utrzymanie przez przedsiębiorstwa ich przewagi konkurencyjnej, zwłaszcza jeśli chodzi o firmy konkurujące na rynkach międzynarodowych. Na razie jeszcze skala problemów wynikających z wstrzymywanych inwestycji i malejących nakładów na zakup środków trwałych nie jest zdaniem respondentów duża. Większość firm w ogóle nie dostrzega poważniejszych zagrożeń, a podmioty, które zauważają konsekwencje ograniczenia inwestycji wskazują najczęściej na starzenie się majątku, jako główny tego skutek" - dodano.

Jak podaje NBP, w III kwartale spadkowi nowo planowanych projektów inwestycyjnych będzie towarzyszył spadek odsetka inwestycji finansowanych kredytem bankowym.

"Po środki z sektora bankowego respondenci sięgają coraz rzadziej, co wynika zarówno z koncentracji nowych inwestycji w grupie przedsiębiorstw znajdujących się w dobrej i bardzo dobrej kondycji finansowej, jak i relatywnie niskich co do wartości jednostkowych wydatków na cele rozwojowe" - napisano.

ZAPASY

Z raportu NBP wynika, że oceny zapasów od dwóch lat nie podlegają większym zmianom, a ich rozkład jest dość zbliżony do rozkładu z lat 2006-2008.

"Odsetek firm informujących o odchyleniach wielkości zapasów od optymalnego poziomu utrzymuje się poniżej wieloletniej średniej, przy czym problemy przedsiębiorstw w połowie przypadków wynikały z nadmiaru zapasów, a w połowie - z ich niedoborów" - napisano.

"Na tle dotychczasowych danych odsetek firm zgłaszających nadwyżki zapasów jest nadal stabilny i niski. Ocena dopasowania zapasów pogarsza się m.in. wśród przedsiębiorstw sprzedających swoje produktu i usługi tylko na rynkach krajowych. Nie widać poprawy w zakresie ocen zapasów w handlu, gdzie od połowy 2011 r. utrzymuje się zwiększony udział przedsiębiorstw narzekających na zbyt wysokie zapasy" - dodano.

SYTUACJA PŁYNNOŚCIOWA, ZADŁUŻENIE

Jak podaje NBP, prognozy na III kwartał pokazały wyraźny wzrost zainteresowania zwiększaniem zadłużenia w bankach.

"Zjawisko to można wiązać zarówno z wydłużaniem terminów spływu należności, powodującym wzrost zapotrzebowania na środki obrotowe, jak i z obniżającym się oprocentowaniem finansowania bankowego. O kredyt zamierzają częściej ubiegać się zarówno najbardziej rentowne firmy w próbie, tj. energetyka oraz Dostawa wody i gospodarowanie odpadami, tj. sekcje oceniające swoją sytuację jako dobrą, jak i firmy budowlane, a zatem te jednostki, które borykają się obecnie z największymi problemami z utrzymaniem płynności, a dla których otrzymanie kredytu jest obecnie najtrudniejsze" - napisano.

W II kwartale nieznacznie pogorszyła się sytuacja płynnościowa.

"Wzrósł również odsetek firm, w których wstępują problemy z odzyskaniem należności w ustalonym terminie. W próbie utrzymuje się wyraźna polaryzacja między grupą dużych przedsiębiorstw, które posiadają więcej środków pieniężnych niż to wynika z bieżących potrzeb, i gdzie w ostatnim okresie obserwujemy poprawę płynności oraz sektorem MSP, który częściej boryka się z niedoborem środków finansowych, i gdzie oceny płynności są znacznie słabsze i bez oznak poprawy" - napisano.

Zwiększenie zdolności do spłaty zobowiązań odnotowano w grupie kredytobiorców.

"Lepszej spłacalności kredytów bankowych sprzyja malejąca w ostatnich kwartałach cena finansowania bankowego, jak też preselekcja, której poddawane są firmy wnioskujące o kredyt" - napisano.

CENY

Według raportu NBP, w III kwartale można oczekiwać kolejnego już obniżenia dynamiki cen.

"Jest to dodatkowym potwierdzeniem braku wyraźnych sygnałów ożywienia koniunktury. Jedynie w budownictwie zauważono wyraźny wzrost odsetka firm planujących podwyżki. W pozostałych sekcjach dynamika wzrostu cen powinna się w dalszym ciągu obniżać. Podobnie, oczekiwany jest dalszy spadek tempa wzrostu cen surowców i materiałów wykorzystywanych do produkcji. Wyhamowanie tendencji spadkowych odnotowano natomiast w przypadku prognoz cen towarów i usług konsumpcyjnych CPI" - napisano.(PAP)

jba/ ana/