Specjalne
Autor: autor: Marcin Pietrzak

Przydatność barometrów koniunktury

Odsezonowana produkcja przemysłowa r/r Źródło: GUS, obliczenia własne

Słowa wypowiedziane na konferencji prasowej po posiedzeniu Rady przez prezesa NBP Marka Belkę skierowały uwagę uczestników na trzy zmienne: produkcję, sprzedaż i indeks PMI. Marek Belka umyślnie pominął inflację, ponieważ ta znajduje się znacznie poniżej zera, jednak deflacja, z którą mamy do czynienia w Polsce ma charakter przejściowy. Naszym zdaniem podejmowanie decyzji w oparciu o trzy zmienne jest dość ryzykowne z uwagi na to, że przy słabszych odczytach może dojść do wzrostu presji na obniżki stóp, a w tym samym czasie może dojść do zakończenia wojny pomiędzy Ukrainą a Rosją, co na pewno nie pozostałoby bez wpływu na decyzje Rady.

Czy PMI jest dobrym wyborem?

Postanowiliśmy sprawdzić czy wybór indeksu PMI jako barometru koniunktury w przemyśle jest podyktowany jego własnościami prognostycznymi czy może dlatego, że ten wskaźnik ten jest bardziej znany rynkom finansowym niż wskaźnik koniunktury w przemyśle publikowany przez GUS (w dalszej części będziemy używać nazwy wskaźnik GUS). Dzięki temu badaniu sprawdzimy również przydatność obydwu wskaźników do wyprognozowania dynamiki produkcji przemysłowej.

Badane zmienne to dynamika roczna produkcji przemysłowej, dynamika roczna indeksu PMI oraz różnica pomiędzy wskaźnikiem GUS a jego dwunastym opóźnieniem. Nie użyliśmy dynamiki wskaźnika GUS, ponieważ w próbie pojawiają się ujemne obserwacje.

Zależności różnią się względem horyzontu analizy

Pierwszym miernikiem powiązania będą korelacje. Pod tym względem lepsze dopasowanie wykazuje zmienna GUS, dla której współczynnik korelacji Pearsona przyjmuje wartość równą 0,73, natomiast dla PMI korelacja wynosi 0,56. Innym ważnym aspektem jest wyprzedzanie produkcji przemysłowej. Jak wiadomo cechą pożądaną jest to, aby barometr koniunktury wyprzedzał dane „twarde” o kilka miesięcy.  Do oceny tej cechy posłużyła nam korelacja krzyżowa, która pokazuje wartość współczynnika korelacji dla danej zmiennej i jej opóźnień. Wykres korelacji dla danych opóźnień pokazuje, że to indeks PMI wykazuje większą korelację dla dłuższego horyzontu, natomiast wskaźnik GUS lepiej sprawuje się dla krótszych okresów – do jednego kwartału. Powyżej trzech miesięcy korelacja zmiennej GUS spada dość szybko, natomiast w przypadku indeksu PMI do czteromiesięcznego opóźnienia korelacja rośnie osiągając wartość współczynnika korelacji na poziomie 0,67.

Cykle koniunkturalne produkcji

W dalszej części zajmiemy się nie całymi wskaźnikami, ale jedynie ich składowymi cyklicznymi. Jak wiadomo każdy szereg czasowy można zdekomponować na cztery części: trend, wahania cykliczne, sezonowość i składnik przypadkowy/nieregularny. Polityka pieniężna ma wpływ tylko na składową cykliczną, ponieważ trendy mają charakter strukturalny i trwają latami, sezonowość wynika np. z klimatu a zmiany przypadkowe są powodowane przez decyzje jednorazowe jak np. zmiana taryf energetycznych. W celu wyodrębnienia składowej cyklicznej użyliśmy filtru pasmowo-przepustowego Christiano-Fitzgeralda, który ma wiele zalet w porównaniu z innymi metodami jak filtr Hodricka-Prescotta czy Baxter-Kinga. Dwie najważniejsze to duża odporność na dołączanie nowych obserwacji do próby oraz fakt, że filtr CF podaje wartości cykliczne dla bieżącego okresu.

Wnioski płynące z analizy zależności pomiędzy składowymi cyklicznymi barometrów koniunktury a cyklem koniunkturalnym produkcji przemysłowej są podobne do tych dotyczących całych wskaźników. Znów to zmienna GUS jest lepiej skorelowana dla krótszych opóźnień, natomiast powyżej dwumiesięcznego opóźnienia lepszym wskaźnikiem jest PMI, którego korelacja spada znacznie wolniej.

Trafność prognoz

Ostatnim testem, przed którym staną badane wskaźniki to test prognostyczny, który ocenia trafność prognoz z dwóch lub więcej modeli. W naszym przypadku porównamy prognozy z dwóch modeli ADL (Autoregressive Distributed Lag). Modele te zawierają opóźnienia zmiennej objaśnianej i wartość bieżącą oraz opóźnienia zmiennej objaśniającej. Po estymacji modelu wygenerowane zostały prognozy wygasłe od stycznia tego roku. Podstawą oceny przydatności prognostycznej jest MAE (Mean Absolute Error), który jest średnią z modułów błędów prognoz. Dla wszystkich horyzontów prognoz wskaźnik PMI jest bardziej przydatny, co potwierdza jego wyższość nad zmienną GUS.

Podsumowując, wskaźnik koniunktury w przemyśle publikowany przez GUS jest bardziej przydatny to krótkookresowych analiz produkcji przemysłowej, co jest spowodowane tym, że bardzo mocno spada jego korelacja dla dłuższych horyzontów prognostycznych. Odwrotnie jest z indeksem PMI, który lepiej radzi sobie z analizą z kilkumiesięcznym horyzontem.

Inwestuj teraz! Otwórz aplikację mobilną TMS Brokers.

Powrót
Zastrzeżenia prawne

Niniejsza publikacja została przygotowana przez OANDA TMS Brokers S.A. (dawniej: Dom Maklerski TMS Brokers S.A.) z siedzibą w Warszawie, ul. Złota 59, 00-120 Warszawa, wpisaną do rejestru przedsiębiorców przez Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie, XII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS 0000204776, NIP 5262759131, kapitał w wysokości 3,537,560 PLN, w całości opłacony (“OANDA TMS Brokers”) działającą zgodnie z ustawą z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, wyłącznie na potrzeby klientów OANDA TMS Brokers. OANDA TMS Brokers podlega nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego na podstawie zezwolenia z dnia 26 kwietnia 2004 r. (KPWiG-4021-54-1/2004).

Niniejsza publikacja jest publikacją handlową w rozumieniu art. 36 ust. 2 Rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2017/565 z dnia 25 kwietnia 2016 r. uzupełniającego dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE w odniesieniu do wymogów organizacyjnych i warunków prowadzenia działalności przez firmy inwestycyjne oraz pojęć zdefiniowanych na potrzeby tej dyrektywy. Informacje zawarte w tej publikacji nie są skierowane do odbiorców konkretnego kraju i nie są przeznaczone do dystrybucji do państw, w których dystrybucja albo użytkowanie tych informacji byłyby niezgodne z lokalnym prawem, wymogami i regulacjami.

Odbiorcy tej publikacji przed podjęciem jakiekolwiek decyzji inwestycyjnej na podstawie niniejszej publikacji powinni zasięgnąć opinii niezależnego doradcy finansowego.

OANDA TMS Brokers przy sporządzaniu niniejszej publikacji nie uwzględniał indywidualnych potrzeb i sytuacji danego inwestora. Inwestycje oraz usługi przedstawione lub zawarte w niniejszym dokumencie mogą nie być dla konkretnego inwestora odpowiednie, dlatego w razie wątpliwości dotyczących takich inwestycji bądź usług inwestycyjnych zaleca się konsultację z niezależnym doradcą inwestycyjnym.

Informacje zawarte w niniejszym raporcie stanowią rekomendację inwestycyjną w rozumieniu Rozporządzenia delegowanego komisji (UE) 2016/958 z dnia 9 marca 2016 r. uzupełniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 596/2014 w odniesieniu do regulacyjnych standardów technicznych dotyczących środków technicznych do celów obiektywnej prezentacji rekomendacji inwestycyjnych lub innych informacji rekomendujących lub sugerujących strategię inwestycyjną oraz ujawniania interesów partykularnych lub wskazań konfliktów interesów, wyniku doradztwa inwestycyjnego. Niniejszy raport stanowi badanie inwestycyjne rozumieniu przepisów Rozporządzenia Delegowanego Komisji (UE) 2017/565 z dnia 25 kwietnia 2016 r. uzupełniającego dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE w odniesieniu do wymogów organizacyjnych i warunków prowadzenia działalności przez firmy inwestycyjne oraz pojęć zdefiniowanych na potrzeby tej dyrektywy.

Odbiorca niniejszego raportu musi dokonać własnej oceny, czy inwestycja w jakikolwiek instrument, do którego niniejsza publikacja się odnosi, jest dla niego odpowiednia w oparciu o korzyści i ryzyka w nim zawarte, biorąc pod uwagę jego własną strategię oraz sytuację prawną i finansową.

Żadna z informacji przedstawionych w niniejszej publikacji nie stanowi porady inwestycyjnej, prawnej, księgowej czy podatkowej lub oświadczenia, że jakakolwiek strategia inwestycyjna jest adekwatna lub odpowiednia z względu na indywidualne okoliczności dotyczące odbiorcy, jak również nie stanowi w żaden inny sposób osobistej rekomendacji i nie jest świadczeniem usług doradztwa inwestycyjnego do celów dyrektywy 2014/65/UE. OANDA TMS Brokers nie świadczy usług doradztwa podatkowego związanych z inwestowaniem w instrumenty finansowe i zaleca skontaktowanie się z niezależnym doradcą podatkowym.

OANDA TMS Brokers informuje, że w przypadku usługi sporządzania rekomendacji o charakterze ogólnym, istnieje konflikt interesów polegający na wydaniu przez OANDA TMS Brokers rekomendacji o charakterze ogólnym przy jednoczesnym zawieraniu transakcji na portfelu handlowym OANDA TMS Brokers.

Niniejsza publikacja ma jedynie informacyjny charakter i: (i) nie stanowi ani nie tworzy części oferty sprzedaży, subskrypcji lub zaproszenia do nabycia lub subskrypcji jakichkolwiek instrumentów finansowych, (ii) nie ma na celu oferowania nabycia lub zapisu ani nakłaniania do nabycia lub zapisu na jakiekolwiek instrumenty finansowe, (iii) nie stanowi reklamy jakichkolwiek instrumentów finansowych.

Niniejsza publikacja została sporządzona z zachowaniem należytej staranności, rzetelności oraz zasad obiektywizmu w oparciu o ogólnodostępne informacje. Informacje i opinie zawarte w niniejszym dokumencie zostały zebrane lub opracowane przez OANDA TMS Brokers w oparciu o źródła uznawane za wiarygodne, jednakże OANDA TMS Brokers oraz podmioty z nim powiązane nie ponoszą odpowiedzialności za wszelkie niedokładności lub pominięcia. Niniejszy dokument wyraża wiedzę oraz poglądy jego autorów, według stanu na dzień sporządzenia.

Wyniki osiągnięte w przeszłości nie powinny być traktowane jako wskazanie czy gwarancja przyszłych wyników. OANDA TMS Brokers nie ponosi odpowiedzialności za decyzje inwestycyjne podjęte na podstawie niniejszej publikacji ani za szkody poniesione w wyniku decyzji inwestycyjnych na podstawie niniejszej publikacji. Data na pierwszej stronie niniejszej publikacji jest datą sporządzenia i jej opublikowania.

Wariant usługowy Stocks oferowany jest w ramach sprzedaży krzyżowej wraz z wariantem usługowym CFD. Szczegółowe informacje dotyczące ryzyk wynikających z poszczególnych usług oferowanych w ramach sprzedaży krzyżowej oraz informacje o kosztach i opłatach związanych z tymi usługami dostępne są na stronie internetowej OANDA TMS Brokers w sekcji Dokumenty.

Kontrakty CFD są złożonymi instrumentami i wiążą się z dużym ryzykiem szybkiej utraty środków pieniężnych z powodu dźwigni finansowej. 71% rachunków inwestorów detalicznych odnotowuje straty w wyniku handlu kontraktami CFD u niniejszego dostawcy. Zastanów się, czy rozumiesz, jak działają kontrakty CFD, i czy możesz pozwolić sobie na wysokie ryzyko utraty pieniędzy.

Szczegółowe informacje dotyczące OANDA TMS Brokers, zasad sporządzania i rozpowszechniania rekomendacji, źródeł informacji, określenia odbiorców rekomendacji, terminologii fachowej, konfliktów interesów, jak również częstotliwości wydawania i ważności rekomendacji, wskazane zostały na stronie internetowej www.tms.pl w części https://www.tms.pl/disclaimer/